Τα παιδιά της Μασία

Θα φύγει ο Λίο Μέσι από τη Μπαρτσελόνα; Μολονότι οι Ισπανοί, που είναι και οι καλύτερα πληροφορημένοι, θεωρούν ότι αυτό είναι αρκετά πιθανό, ομολογώ ότι δυσκολεύομαι να το πιστέψω. Οπως σας έχω γράψει καιρό τώρα το συμβόλαιό του είναι τόσο μεγάλο, ώστε καμία ομάδα στον κόσμο δεν μπορεί να το σηκώσει – εκείνος ο αντιπρόεδρος της Μπαρτσελόνα που είχε πει τον περασμένο Μάρτιο ότι «η απόκτηση του Μέσι είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να καταστραφείς οικονομικά είχε ένα δίκιο». Από την άλλη είναι δύσκολο για κάθε ομάδα να κρατήσει ένα τέτοιο παίκτη στις τάξης της παρά τη θέλησή του.

Οσο κι αν δεν είναι δεδομένο το τι θα συμβεί στη συνέχεια, ένα πράγμα είναι βέβαιο: ότι ο Μέσι δήλωσε πως θέλει να φύγει. Κι αυτή η δήλωσή του, όπως και να χει, μικραίνει τις πιθανότητες της παραμονής του γιατί μαρτυρά μια θέληση, η αποκάλυψη της οποίας αρκεί για να του κάνει προσεχώς τη ζωή δύσκολη. Σε κάθε κακό του ματς και σε κάθε αποτυχία της Μπάρτσα, κάποιος θα τη θυμίζει χρησιμοποιώντας την ως απόδειξη ότι ο αρχηγός συνεχίζει κόντρα στα θέλω του. Είναι φανερό ότι η ήττα από την Μπάγερν είναι η αφορμή της κρίσης στη σχέση του παίκτη με την ομάδα που τον ανέδειξε. Αλλά τα αίτιά της είναι πιο βαθιά. Το λέω μετά λόγου γνώσεως.

Οσο ο καιρός περνά το παζλ της προσωπικότητας του Λίο Μέσι αποκαλύπτεται. Το ποιος είναι ένας άνθρωπος (κι όχι απλά ένας ποδοσφαιριστής) το καταλαβαίνεις όταν φτάνουν τα δύσκολα – στους θριάμβους και στα πανηγύρια είναι όλοι πρώτοι. Κάποιος στην θέληση του Μέσι να φύγει βλέπει απλά τη διάθεση ενός μεγάλου ποδοσφαιριστή να βρει μια ομάδα που να του επιτρέπει να συνεχίσει να κερδίζει. Άλλος μπορεί να πιστεύει πως ο Αργεντίνος πηδά από το καράβι τη στιγμή που αυτό μπάζει νερά – παίρνει την απόφαση να φύγει προσπαθώντας να εξασφαλίσει ένα φινάλε καριέρας εντυπωσιακό, μακριά από τις δυσκολίες της ομάδας που τον ανέδειξε. Ισως όλα αυτά να ισχύουν – είναι άλλωστε ανθρώπινα. Αλλά η δική μου εντύπωση είναι κομμάτι διαφορετική.

Πάμε απο την αρχή

Για να καταλάβει κανείς τις επιλογές και τις δυσκολίες του Μέσι πρέπει να πάει πίσω στην αρχή της καριέρας του και να έχει μια συνολική εικόνα του. Αυτό που εγώ  καταλαβαίνω είναι ότι ο Αργεντινός έχει μάθει να πιστεύει σε ένα και μόνο ποδόσφαιρο: αυτό που διδάχτηκε μικρός στη Μασία. Στη Μασία, το πρώτο και το βασικότερο μάθημα είναι ότι δεν υπάρχουν ποδοσφαιριστές που κάνουν τη διαφορά μόνο με την παρουσία τους, ούτε κι αστέρια ικανά να αλλάξουν την ιστορία μιας ομάδας χάρη στα τεράστια χαρίσματά τους: όλα είναι αποτέλεσμα συνολικής δουλειάς και πάντα η ομάδα είναι πάνω από όλα – άλλωστε το πρώτο πράγμα που ένα παιδί μαθαίνει είναι ότι η Μπαρτσελόνα είναι κάτι περισσότερο από ένας απλός σύλλογος.

Αυτή η βεβαιότητα ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα ομαδικό παιγνίδι και ότι ο κάθε παίκτης οφείλει να υπακούει σε κανόνες και να ακολουθεί οδηγίες το κουβαλάνε ως χαρακτηριστικό νοοτροπίας όλοι οι απόφοτοι της ακαδημίας της. Οι Ινιέστα και οι Τσάβι (ακόμα κι ο Βίγια που το τι σημαίνει Μπαρτσελόνα το γνωρίζει καλά) όταν έφυγαν από το σύλλογο δεν πήγαν σε άλλη ευρωπαϊκή ομάδα, αλλά προτίμησαν την Σαουδική Αραβία, την Ιαπωνία και την Αμερική για το τελευταίο τους συμβόλαιο: όταν έφτασε η στιγμή να   κάνουν επίδειξη ατομικού ταλέντου προτίμησαν ένα παλκοσένικο κι όχι ένα σπουδαίο πρωτάθλημα.

Στα πρωταθλήματα και στα Τσάμπιονς λιγκ στο μυαλό όλων αυτών παίρνουν μέρος ομάδες και οι ομάδες χτίζονται επενδύοντας στο χρόνο – οι ίδιοι αυτό το χρόνο τον είχαν εξαντλήσει και μάλιστα πολύ δημιουργικά. Αυτά τα παιδιά της Μασία πιστεύουν ακράδαντα πως ακόμα και ο πιο χαρισματικός ποδοσφαιριστής οφείλει να είναι γρανάζι μιας μηχανής: η μεγάλη συμμετοχή όλων στο παιγνίδι ήταν πάντα το μυστικό της Μπαρτσελόνα.

Οχι, όμως, μόνος του

Τα τελευταία χρόνια ο Μέσι πήρε τις τύχες της Μπαρτσελόνα στα χέρια του όσο κανείς άλλος παίκτης στην ιστορία της. Οσο και να ψάξεις αυτή την μεγάλη ιστορία δεν θα βρεις ανάλογη περίπτωση: ούτε ο Γιόχαν Κρόιφ δεν είχε ως παίκτης ανάλογη προσφορά, ούτε και κανείς άλλος. Αλλά η μη κατάκτηση του Τσάμπιονς λιγκ έχω την εντύπωση ότι δυνάμωσε τελικά την άποψή του πως κανείς δεν μπορεί να κάνει τη διαφορά σε μια ομάδα, αν αυτή δεν παίζει το παραγωγικό κι επιθετικό ποδόσφαιρο που ο ίδιος στη Μασία διδάχτηκε κάποτε. Οσο τα προσωπικά του ρεσιτάλ μεγάλωναν την καθοριστικότητα του στην ομάδα, τόσο μειωνόταν η πίστη του ότι η Μπάρτσα μπορεί να ξαναφτάσει στο θρόνο της Ευρώπης. Το ξέρω πως ακούγεται παράδοξο, αλλά έχω την βεβαιότητα ότι αυτό ακριβώς το παράδοξο είναι ο Λιονέλ Μέσι: μιλάμε για κάποιον που ενώ ο καλύτερος παίκτης του κόσμου, δεν πιστεύει πως μπορεί μόνος του να κάνει τη διαφορά – πράγμα που πιστεύουν ένα σωρό άλλοι που δεν έχουν ούτε τη μισή του κλάση.

Πριν από τέσσερα – πέντε χρόνια, όταν μετά τη φυγή του Γκουαρντιόλα από τη Μπάρτσα είχα παρατηρήσει την αλλαγή του ρόλου του και την εξέλιξη (;) του σε ένα είδος «δεκαριού» που αγωνίζεται με τον τρόπο που έπαιζε ο Μαραντόνα, πίστευα πως αυτή η αλλαγή θα τον έκανε λίγο περισσότερο ηγέτη. Ετσι κι έγινε: αλλά ο ηγετικός ρόλος φαίνεται ότι απλά μεγάλωσε τις βεβαιότητες που κουβαλάει από παιδί. Για τον Μέσι, όσο ηγετικός κι αν είναι ο ρόλος του, τόσο μεγαλύτερο το πρόβλημα της ομάδας που αγωνίζεται αν από αυτόν εξαρτάται: αυτό το καταλαβαίνεις και από την παρουσία του στην Εθνική Αργεντινής. Κι εκεί του δίνεται η δυνατότητα να κάνει τα πάντα αλλά η ομάδα ποτέ δεν ολοκληρώνει τη δουλειά. Όχι γιατί ο ίδιος λυγίζει από την ευθύνη, αλλά γιατί προφανώς δεν πιστεύει στο είδος αυτού του ποδοσφαίρου: η Εθνική Αργεντινής είναι στα μάτια του μια συνάθροιση καλών ποδοσφαιριστών, που χωρίς να δουλεύουν όλοι μαζί πρέπει να τα καταφέρουν καταθέτοντας το ταλέντο τους και μόνο. Για το Μέσι αυτό σε μια ομάδα δεν αρκεί: χρειάζεται προπονητικό δόγμα, επένδυση στο χρόνο, ρόλοι που να είναι σεβαστοί και άλλα πολλά. Η σημερινή Μπαρτσελόνα του μοιάζει πια σαν την Εθνική του: είναι μια ομάδα που προσπαθεί να βρει λύσεις από καλούς παίκτες που θα κάνουν τη διαφορά χωρίς να παίζουν το ποδόσφαιρο που αυτός θέλει. Στην Εθνική είπε αντίο κι επέστρεψε. Να δούμε αν θα «επιστρέψει» και στη Μπάρτσα.

Ο Μωάμεθ και το βουνό

Που θα πάει; Πιθανότατα όπου πιστεύει πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις να παίξει σε μια ομάδα όπου δεν τα περιμένουν όλα από αυτόν! Δε είναι τυχαίο ωστόσ ότι ακούγεται πως ο πατέρας του συζητά με τη Μάντσεστερ Σιτυ. Ισχύει ό,τι με τον Μωάμεθ και το βουνό: αφού δεν πάει ο Πεπ στο Μέσι, πάει ο Μέσι στον Πεπ – αυτό τουλάχιστον  μοιάζει να θέλει. Ματαιοπονεί πιθανότατα γιατί ακόμα κι αν ξαναβρεθεί με τον αγαπημένο του προπονητή δεν πρόκειται να ξαναγίνει 25 χρονών. Αλλά ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να πιστεύει πως έχει μια λύση σε ένα πρόβλημά του. Ο Μέσι δεν θέλει πια να είναι η λύση σε κάθε πρόβλημα της Μπαρτσελόνα. Αλλά δεν αντέχει στη σκέψη πως μπορεί να είναι και πρόβλημα ο ίδιος…