Κοπεγχάγη: Σαν παραμύθι του Άντερσεν

Για όσους θα ταξιδέψουν στην Κοπεγχάγη το πιο κάτω αφιέρωμα που δημοσιεύθηκε στην ελληνική έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή αποτελεί τον καλύτερο οδηγό για όλα όσα θέλετε να ξέρετε.

Η Κοπεγχάγη, ένα αστικό κέντρο που βρίσκεται σε θέση-κλειδί, ένας εμπορικός και συγκοινωνιακός κόμβος, μια πόλη με πολλά πρόσωπα, μα πάνω απ’ όλα μια πόλη ολοζώντανη και χαρούμενη όλες τις εποχές του χρόνου, ακόμη και τότε που ο σκανδιναβικός ήλιος δύει από τις πρώτες απογευματινές ώρες, δίνοντας τη θέση του στις ατελείωτες νύχτες του μακρινού βορρά. Και αυτό δεν είναι τυχαίο: οι Δανοί μπορεί να είναι Σκανδιναβοί και συγγενείς με τους γείτονές τους Σουηδούς και Νορβηγούς, δίνουν όμως την εντύπωση πως είναι φτιαγμένοι από άλλο «μέταλλο», με αποτέλεσμα η νοοτροπία τους να διαφέρει σε πολλά σημεία. Θα μπορούσε κάποιος χαριτολογώντας να πει πως είναι οι πιο «μεσογειακοί» τύποι της Βόρειας Ευρώπης, οι πιο αλέγκροι, οι πιο ελεύθεροι, οι πιο γλεντζέδες και οι πιο εκδηλωτικοί.

Στη δανική γλώσσα Κοπεγχάγη (Κ obenhavn ), παραφθορά της παλιάς ονομασίας Kobmandshavn , σημαίνει «το λιμάνι των εμπόρων», μια ονομασία που παραπέμπει στις ένδοξες εποχές του Μεσαίωνα και της Χανσεατικής Λίγκας, της εμπορικής συντεχνίας που κυριαρχούσε στους θαλάσσιους δρόμους της Βόρειας Ευρώπης τα παλιά χρόνια. Στην πραγματικότητα, η ιστορία της ξεκινά στα 1167, τότε που ο Αμπσαλον, επίσκοπος του Ροσκίλντε, ιδρύει μια αλιευτική εμπορική εγκατάσταση και χτίζει ένα κάστρο στις ανατολικές όχθες της νήσου Σιέλαντ, στο στενό πέρασμα του Ερεσουντ. Η τοποθεσία ήταν ιδανική και θα καθόριζε το μέλλον όχι μόνο της χώρας αλλά και ολόκληρης της Σκανδιναβίας. Εναν αιώνα αργότερα, το χωριό Kobmandshavn αναγνωρίζεται από τη Χανσεατική Λίγκα ως λιμάνι μεγάλης σημασίας για το εμπόριο στη Βαλτική. Κατά τον 14ο αιώνα το κάστρο του Αμπσαλον κατεδαφίζεται και στη θέση του χτίζεται το παλάτι που φέρει το όνομα Kobenhavn , όνομα που πήρε η πόλη και διατηρεί μέχρι τις μέρες μας.

Από τις αρχές του 15ου αιώνα, όπου η Κοπεγχάγη έγινε πρωτεύουσα του βασιλείου, μέχρι και τις αρχές του 16ου, έζησε τη μεγαλύτερή της ακμή έχοντας υπό τον έλεγχό της τα τεράστια και πλούσια εδάφη της Σουηδίας και της Νορβηγίας. Ηταν ο χρυσός αιώνας της Δανίας ως ιμπεριαλιστικής δύναμης, που άρχισε σιγά σιγά να φθίνει μετά την ανεξαρτησία της Σουηδίας και την επικράτησή της ως περιφερειακής δύναμης στην περιοχή. Η πόλη γνώρισε και δύσκολες στιγμές, όπως επιδημίες και πυρκαγιές. Παρ’ όλες όμως τις αντιξοότητες, κατά τον 17ο και 18ο αι. έζησε μια νέα μακρά περίοδο ευημερίας. Ο πληθυσμός αυξανόταν διαρκώς και με γοργούς ρυθμούς, νέα παλάτια και εντυπωσιακά δημόσια μέγαρα και πλατείες στόλιζαν την πόλη και τα αποικιακά προϊόντα κατέφθαναν στο πολυσύχναστο λιμάνι από όλο τον κόσμο.

Η πρωτεύουσα της Δανίας έζησε τη δική της οικονομική και καλλιτεχνική αναγέννηση μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα. Μετά τη Ναπολεόντεια περίοδο, με τη συνθήκη του Κιέλου, η Δανία κατοχυρώνει τα δικαιώματά της στην Ισλανδία αλλά και στις Νήσους Φερόες και τη Γροιλανδία, εδάφη τον έλεγχο των οποίων διατηρεί ώς τις μέρες μας.

Στα μέσα του 19ου αιώνα όμως, δύο μεγάλα γεγονότα έρχονται να σημαδέψουν τη ζωή της Κοπεγχάγης: αφενός η πρώτη σιδηροδρομική σύνδεση με την ιστορική πόλη και λίκνο της Δανίας, το Ροσκίλντε, και αφετέρου η δημιουργία του πάρκου Τίβολι που, για να φύγουμε από την ιστορία και να προσγειωθούμε στο σήμερα, είναι ο πιο αγαπημένος τόπος για χαλάρωση και διασκέδαση για τους ντόπιους αλλά και τους ξένους. Και πώς να μην είναι, αφού περνώντας κανείς την είσοδό του συναντά από πιτσιρίκια που καταφθάνουν με τους γονείς τους μέχρι και ηλικιωμένους που ήρθαν να θυμηθούν τα παιδικά τους χρόνια, ανεβαίνοντας στα τρενάκια ή παρατηρώντας τα εγγόνια τους που χαίρονται το παιχνίδι σε κάποιο καρουσέλ ή σε κάποια από τις πολλές περίεργες κατασκευές που υπάρχουν στο ιδιόμορφο αυτό λούνα παρκ. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι ο συγκεκριμένος χώρος είναι σε λειτουργία περισσότερα από 160 χρόνια, μια διαχρονική αξία που μένει αναλλοίωτη στο χρόνο και η οποία συντηρείται και προβάλλεται από τις δημοτικές αρχές στα τουριστικά φυλλάδια ως ένας από τους σημαντικότερους προορισμούς της πόλης.

Στα αξιοθέατα της πόλης
Λίγο πιο δίπλα, στην πολύχρωμη πλατεία Αξελντορφ με τα περίεργα σιντριβάνια, μποέμ τύποι απολαμβάνουν την μπίρα τους κάτω από τον απογευματινό ήλιο, ενώ σε απόσταση αναπνοής, στην πλατεία του Δημαρχείου, κάποιοι άλλοι αγγίζονται από τους ήχους της κιθάρας ενός πλανόδιου μουσικού με φόντο τα επιβλητικά κόκκινα κτίρια. Στη βάση του Δημαρχείου, το άγαλμα του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν, του πιο διάσημου τέκνου της χώρας, στραμμένο προς το Τίβολι δίνει την εντύπωση πως προτρέπει όλους, μεγάλους και παιδιά, να εισέλθουν στον κόσμο του παραμυθιού αυτού στο οποίο αφιέρωσε τη ζωή του. Η λεωφόρος που ξεκινά από εκεί και φέρει το όνομά του καταλήγει στο μεγάλο κανάλι της Κοπεγχάγης, όπου υπάρχουν πολυάριθμα πολιτιστικά μνημεία και δημόσια κτίρια ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.

Στο νησί Σλοτσχόλμεν, που είναι και ο ιστορικός πυρήνας της πόλης, ξεχωρίζει το περίφημο Κρίστιανσμποργκ, το πρώην ανάκτορο που σήμερα είναι το Κοινοβούλιο της χώρας και που πλαισιώνεται από τον παλιό στρατώνα και το εντυπωσιακό χρηματιστήριο, του οποίου τη σπείρα σχηματίζουν τρεις δράκοι συμβολίζοντας την ένωση των τριών σκανδιναβικών κρατών υπό το στέμμα της Δανίας. Δύο επιπλέον κτίρια ωστόσο έλκουν τη ματιά του επισκέπτη: το ένα είναι το μουσείο Τορβάλτσεν, όπου παρουσιάζονται τα έργα του μεγαλύτερου γλύπτη της χώρας, και το άλλο το Μαύρο Διαμάντι, μια σύγχρονη κατασκευή φτιαγμένη από μαύρο γρανίτη και γυαλί που φιλοξενεί τη βασιλική βιβλιοθήκη και είναι μία από τις καινούργιες ατραξιόν της πρωτεύουσας.

Προχωρώντας βορειότερα, η πλατεία των Νέων Βασιλέων ( Kongens Nytorv ) περιστοιχίζεται από μεγαλοπρεπή κτίσματα του 19ου αιώνα. Από το βασιλικό θέατρο μέχρι το κεντρικό πολυκατάστημα Magasin du nord και από τη γαλλική πρεσβεία μέχρι το πολυτελές Hotel d ‘ Angleterre , η παράγωνη αυτή πλατεία εκπέμπει ένα μεγαλείο και μια αύρα που παραπέμπει στην μπελ επόκ. Το σημείο όμως που κλέβει την παράσταση βρίσκεται στα ανατολικά της πλατείας· είναι το λιμανάκι Nyhavn , το θρυλικό κανάλι που σαν σκηνικό από παλιά ταινία μεταφέρει τον επισκέπτη τρεις αιώνες πίσω, τότε που ιστιοφόρα συνωστίζονταν στις αποβάθρες του φέρνοντας αγαθά από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου. Είναι το σημείο που προτίμησε να ζήσει για μερικά χρόνια ο Χανς Κρίστιαν Αντερσεν εμπνεόμενος από την μοναδική ατμόσφαιρα του λιμανιού με τους ναυτικούς, τους εμπόρους και τα σπίτια με τα κόκκινα φωτάκια. Σήμερα, η πάνω πλευρά του καναλιού είναι γεμάτη μπαράκια, ρεστοράν, μπιραρίες και μαγαζιά που προσφέρουν σόου και χορό με αλλοδαπές. Δίχως αμφιβολία, το Nyhavn είναι το πλέον αγαπημένο σημείο των κατοίκων της Κοπεγχάγης αλλά και των επισκεπτών που το κατακλύζουν, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες, τότε που το αλκοόλ ρέει άφθονο και οι αισθήσεις χαλαρώνουν.

Συνεχίζοντας με κατεύθυνση πάντα προς τα βόρεια, το Αμαλίεμποργκ, η έδρα της βασιλικής οικογένειας με την πλατεία του και τον μαρμάρινο καθεδρικό, είναι δίχως αμφιβολία ένα από τα σύμβολα της δανικής πρωτεύουσας. Πολύς κόσμος μαζεύεται εδώ για να απαθανατίσει την αλλαγή της φρουράς μπροστά από τα μεγαλοπρεπή κτίρια του ανακτόρου. Μερικές εκατοντάδες μέτρα μακρύτερα, το διάσημο αγαλματάκι της Μικρής Γοργόνας συγκεντρώνει τα βλέμματα των τουριστών που στριμώχνονται μπροστά του ποζάροντας με θέα στο λιμάνι ή τη βασιλική θαλαμηγό. Κατά καιρούς το άγαλμα έχει γίνει στόχος της μανίας διάφορων περίεργων τύπων και έχει δεχθεί από πέταγμα χρωμάτων μέχρι αποκεφαλισμούς· ας είναι όμως, χρόνια τώρα αποτελεί σταθερή αξία και o πωσδήποτε είναι ένα από τα σήματα κατατεθέντα της πόλης.

Στην ίδια περιοχή το Kastellet , ένας παλιός στρατώνας, παρουσιάζει ενδιαφέρον με την οχυρωματική αρχιτεκτονική του και την τάφρο με το νερό που τον περιβάλλει. Είναι ένα από τα αγαπημένα σημεία των Δανών για τρέξιμο και περπάτημα, όπως και οι χώροι πρασίνου του Βοτανικού Κήπου και των κήπων του παλατιού Ρόζεμποργκ. Πρόκειται για ένα ακόμη παλάτι του 17ου αιώνα, βγαλμένο από τις σελίδες κάποιου παραμυθιού, που δεσπόζει στη μέση του ομώνυμου κήπου: ένα από τα ησυχαστήρια της Κοπεγχάγης που προτιμούν οι νέοι για ποδηλασία ή για χαλάρωση στον καταπράσινο χλοοτάπητά του.

Μια πόλη που αγαπά τους πεζούς
Και επειδή η πρωτεύουσα της Δανίας είναι μια πόλη αντιθέσεων, λίγα τετράγωνα από τον πράσινο αυτό παράδεισο βρίσκεται το πιο πολυσύχναστο σημείο της, ένας από τους ιστορικότερους πεζόδρομους γεμάτος υπαίθρια cafe και καταστήματα για όλα τα γούστα. Είναι η δημοφιλής Stroget , μια αρτηρία που ξεκινά από την πλατεία του Δημαρχείου και καταλήγει στην πλατεία των Νέων Βασιλέων. Χίλια εξακόσια μέτρα στην υπηρεσία των πεζών -και αν προσθέσουμε τους παράδρομους που την πλαισιώνουν, τότε μιλάμε για ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα πεζοδρόμησης της Ευρώπης κάτι που κάνει τους Δανούς ιδιαίτερα υπερήφανους. Η Stroget είναι η ραχοκοκαλιά και η ψυχή της πόλης· ένα μείγμα χαράς και κίνησης διαπερνά την πλακόστρωτη αυτή οδό καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου και ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, τότε που οι βιτρίνες των μαγαζιών σκεπάζονται από τους ξένους επισκέπτες, οι σερβιτόροι δεν προλαβαίνουν να παίρνουν παραγγελίες και τα πιτσιρίκια χαζεύουν αμέριμνα τους πλανόδιους ηθοποιούς με τις παντομίμες τους. Είναι η χαρά των ντόπιων και των τουριστών, κάτι σαν ένα υπαίθριο παιχνίδι που αν δεν το ζήσεις έχεις χάσει κάτι από τη μαγεία αυτής της πόλης, της πόλης που, πέρα από τα παλάτια, τη γοργόνα, το Nyhavn και το Τίβολι έχει μια ξεχωριστή ταυτότητα για τη ζωντάνια και τις εντάσεις που προσφέρει.

Ενα άλλο πρόσωπο της Κοπεγχάγης μπορεί να δει κανείς περνώντας το κανάλι στα ανατολικά, φθάνοντας στη συνοικία Christianshavn όπου τα παλιά ντόκια και οι αποθηκευτικοί χώροι έχουν διατηρηθεί και προσαρμοστεί στις ανάγκες τού σήμερα. Οι σύγχρονες κατασκευές ίσως απογοητεύσουν τους λάτρεις της παλιάς αρχιτεκτονικής, όμως το πείραμα δείχνει να έχει πετύχει καθώς το πάντρεμα παλιού και νέου μάλλον ταιριάζει.

Στην περιοχή δεσπόζει η εκκλησία του Σωτήρα, ένας ιδιόμορφος και συνάμα πολύ κομψός ναός όπου η μοναδική στο είδος της ελικοειδής σπείρα του, ύψους 90 μέτρων, προσφέρει μαγευτική θέα στην πόλη αλλά και στην πλευρά της γέφυρας του Ερεσουντ και στη Σουηδία.

Ακόμη περισσότερο όμως κομμάτι της δανικής κουλτούρας και ζωής είναι η μπίρα, το αγαπημένο ποτό των Δανών. Το εργοστάσιο της Carlsberg , λίγο έξω από το κέντρο, είναι ένας χώρος μνημειακού χαρακτήρα και μοναδικός στο είδος του, που επιτρέπει στους επισκέπτες να έχουν μια εντύπωση για το πώς παρασκευαζόταν η μπίρα κατά τον 19ο αιώνα, εισάγοντάς τους στα μυστικά της ιστορικής ζυθοποιίας με αντικείμενα που φυλάσσονται στο μουσείο της. Οι εγκαταστάσεις διαθέτουν και ακαδημία που είναι υπεύθυνη για την εκπαίδευση αυτών που θέλουν να εργαστούν για τη διατήρηση και την προώθηση αυτού του εθνικού προϊόντος. Επειδή λοιπόν στη Δανία ο ζύθος είναι τρόπος ζωής, μια επίσκεψη στο μπαρ της Carlsberg είναι επιβεβλημένη.

Ενα ποτήρι μπίρας είναι ίσως ο ιδανικότερος τρόπος για να τελειώσει κάποιος την περιήγησή του σ’ αυτή την πόλη με τα τόσα πρόσωπα, την Κοπεγχάγη με τους πρόσχαρους κατοίκους και τους ατελείωτους ποδηλατόδρομους, τις φινετσάτες παμπ και τους πλακόστρωτους δρόμους, το φανταχτερό Τίβολι και το πολύβουο Nyhavn , τα γραφικά κανάλια με τις βάρκες και το γαλήνιο βλέμμα της γοργόνας που ατενίζει προς το λιμάνι. Γιατί εδώ όλα έχουν μια αίσθηση χαράς και μια αίσθηση μαγείας που σε κάνουν να μη θέλεις να τελειώσει ποτέ αυτή η περιπέτεια. Και αυτό η Κοπεγχάγη ξέρει να το διαφυλάττει με τον καλύτερο τρόπο· σαν να ‘ναι ο θησαυρός του παραμυθιού.

ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ
Η Κοπεγχάγη έχει συνολικό πληθυσμό 1.700.000 κατοίκους και είναι αρκετά απλωμένη, ωστόσο σχεδόν όλα τα αξιοθέατα βρίσκονται στο χώρο του κέντρου σε μια διάμετρο 2 χλμ., πράγμα που σημαίνει ότι εύκολα γυρίζεται με τα πόδια και χωρίς προβλήματα, δεδομένου ότι η πλειοψηφία του κόσμου προτιμά να κυκλοφορεί με ποδήλατο. Για όσους προτιμούν τις συγκοινωνίες διαθέτει λεωφορεία, ένα πολύπλοκο δίκτυο προαστιακού τρένου, που στο κέντρο είναι υπόγειο, και ένα φτωχό δίκτυο μετρό 2 γραμμών, που επεκτείνεται.

ΝΟΜΙΣΜΑ
Η νομισματική μονάδα της Δανίας είναι η κορώνα kronor (DK) και υποδιαίρεση αυτής είναι το ore. 1 ευρώ=7,4 DK. Το νόμισμα της Δανίας είναι σχετικά δυσεύρετο στη χώρα μας σε τράπεζες και ανταλλακτήρια. Η πιο σίγουρη πηγή προμήθειας είναι η Τράπεζα της Ελλάδος.

ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
• Hotel d ‘ Angleterre (Kongens Nytorv 34, τηλ.: 0045 33120095, www.remmen.dk): Η επιτομή της πολυτέλειας και ίσως το ακριβότερο ξενοδοχείο της πόλης σε μία από τις κεντρικότερες πλατείες και δίπλα στο Nyhavn .

• Hotel Christian IV (Dronningens Traergade 45, τηλ.: 0045 33321044, www.hotelchristianiv.dk): Ενα καλό ξενοδοχείο κοντά στους κήπους Rosenborg στην καρδιά της πόλης με τιμές γύρω στα 150 ευρώ το δίκλινο.

• Hotel Cab Inn City (Mitchellsgade 14, τηλ.: 0045 33461616, www.cab-inn.dk): Μία από τις οικονομικότερες λύσεις της πόλης, κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό και δίπλα στο Τίβολι, με δωμάτια που θυμίζουν καμπίνες πλοίου και τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 60 και 72 ευρώ το μονόκλινο με πρωινό.

ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ
Restaurationen ( Montergade 19, τηλ.: 0045 33149495): Ενα από τα καλύτερα εστιατόρια της πόλης, ατμοσφαιρικό και ζεστό, έχει διακρίσεις Michelin και Wine Spectator για τις υψηλές προδιαγραφές και την ποιότητά του.

Det Lille Apotek (Store Kannikestraede 15, τηλ.: 0045 33125606): Το παλιότερο κελάρι-ρεστοράν με παλιά αυθεντική επίπλωση, αρκετά δημοφιλές στους φοιτητές και τη νεολαία για το καλό φαγητό και τις λογικές τιμές του.

Kongens Kaelder (Gothersgade 87, τηλ.: 0045 33128719): Μια φτηνή και αξιοπρεπής λύση για χαμηλά βαλάντια.

Επίσης, η Stroget και οι πεζόδρομοι γύρω από αυτήν είναι γεμάτοι από ακριβά έως οικονομικά εστιατόρια και fast food για όλα τα γούστα.

ΠΟΥ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΤΕ
Loppen (Badsmandsstraede 43, Christianshavn , τηλ.: 0045 32578422): Ενας από τους δημοφιλέστερους χώρους για ποτό σε ένα ατμοσφαιρικό ροκ περιβάλλον με ξύλινη διακόσμηση.

Rust (Guldbergsgade 8, τηλ.: 0045 35245200): Disco με χορευτική μουσική και 3 διαφορετικά μπαρ.

Cafe Norden (Ostergade 61, τηλ.: 0045 33117791): Κλασικό ατμοσφαιρικό cafe σε στυλ art nouveau .

Kafe Kys (Laederstraede 56, τηλ.: 0045 33938594): Προσελκύει κυρίως νέους ανθρώπους και το καλοκαίρι έχει outdoor service .

ΤΙ ΝΑ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ
Τα πολυκαταστήματα όπως το Magasin du Nord στην πλατεία Kongens Nytorv 13, από τα ωραιότερα κτίρια της πόλης, και το Illum, Ostergade 52, καλύπτουν τις ανάγκες και των πιο απαιτητικών πελατών. Στον πεζόδρομο της Stroget επίσης υπάρχουν πολλά μαγαζιά που πωλούν παραδοσιακά προϊόντα, πορσελάνες, υφάσματα και αναμνηστικά σε μάλλον πιο οικονομικές τιμές.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Η Κοπεγχάγη είναι από τις ασφαλέστερες πόλεις του κόσμου και οι κάτοικοι πολύ ήσυχοι και έτοιμοι να δώσουν κάθε πληροφορία στους ξένους. Η μόνη εξαίρεση είναι ίσως η συνοικία Vesterbro , κάτω από τον σιδηροδρομικό σταθμό, όπου σε κάποια στενά κατά τη διάρκεια της νύχτας γίνεται πεζοδρόμιο και εμπόριο ναρκωτικών.