apoel.net Η συνήθεια που έγινε εξάρτηση
Το άγχος των μεταγραφών μπορεί να μπει σε δεύτερη μοίρα για λίγες ώρες αφού κρίναμε πιο ενδιαφέρον να σας παρουσιάσουμε τη σημασία της καλοκαιρινής προετοιμασίας από τη σκοπιά ενός ειδικού. Ο εργοφυσιολόγος Πέτρος Βιολάρης με θητεία στα τμήματα μπάσκετ και φουτσαλ του ΑΠΟΕΛ μίλησε στον Μικαέλο Παπαδάκη για όλα όσα απασχολούν πολλούς οπαδούς μας. Επιφανειακά όπως θα καταλάβετε από τα πιο κάτω αφού πίσω από το πολύ ή λίγο τρέξιμο των ποδοσφαιριστών υπάρχει ολόκληρη επιστήμη.
Πόσο καιρό πρέπει να ξεκουραστεί ο αθλητής;
Για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες πρέπει να απέχει των υποχρεώσεων, ώστε να ξεκουραστεί ψυχολογικά. Σε αυτό το διάστημα πρέπει να γυμνάζεται μια ώρα την ημέρα. Μισή ώρα τρέξιμο και μισή ώρα γυμναστήριο. Εάν κάτσει τρεις βδομάδες, χωρίς πρόγραμμα συντήρησης, χάνει 10% της αερόβιας ικανότητας και 20% της δύναμης. Μπορεί να πάρει 3-4 κιλά ή να χάσει σε μυϊκή μάζα, κάτι που δημιουργεί προβλήματα στο σχεδιασμό της προπόνησης.
– Το τηρούν οι παίκτες;
Οι πλείστοι ναι. Είναι επαγγελματίες. Άλλωστε οι πιο πολλοί έχουν και personal trainers.
– Εάν θα κάτσει πέραν τα τριών εβδομάδων;
Σίγουρα πρέπει να ακολουθεί πρόγραμμα μέσω του οποίου θα βελτιώσει τις αδυναμίες τους, παρότι το να δουλεύει ατομικά ένας αθλητής ομαδικού σπορ δεν είναι ό,τι καλύτερο, καθώς το κάνει σε χαμηλούς ρυθμούς, αφού έχει μάθει σε όλη του τη ζωή να προπονείται ομαδικά.
– Γιατί οι ομάδες πάνε στο εξωτερικό για προετοιμασία;
Πρώτα είναι η θερμοκρασία. Μετά το υψόμετρο. Όσο ανεβαίνεις, λιγοστεύει το οξυγόνο, άρα ο οργανισμός πιέζεται να δουλέψει με λιγότερο οξυγόνο και έρχεται η βελτίωση. Μακριά από την Κύπρο οι παίκτες μπορούν να μένουν αφοσιωμένοι στην ομάδα. Και να ελέγχεις και το πρόγραμμά τους, τον ύπνο τους. Και τέλος βοηθάει στο χτίσιμο ομαδικού πνεύματος.
– Πόσο σημαντική είναι η προετοιμασία, δηλαδή 3-5 βδομάδες προπόνησης, σε μια σεζόν 10-11 μηνών;
Είναι λιγότερο σημαντική απ’ ότι ήταν πριν 20 χρόνια. Παλιά η φυσική κατάσταση χτιζόταν το καλοκαίρι και τα Χριστούγεννα γίνονταν μικρές παρεμβάσεις. Τώρα μπαίνει απλά μια βάση. Μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου εντάσσονται νέοι παίκτες στο ρόστερ, άρα με 2-3 προσθήκες αλλάζουν τα χαρακτηριστικά μιας ομάδας. Το πιο σημαντικό είναι οι προπονητές φυσικής κατάστασης να έχουν τη γνώση να εντάξουν τους νεοεισερχόμενους στο ρυθμό προπόνησης.
– Μπορεί η επιτυχία ή αποτυχία της σεζόν να κριθεί στην προετοιμασία;
Δύσκολο. Μέσα σε τρεις εβδομάδες που έχουν πχ ΑΕΚ και Ομόνοια, όπου και ο προπονητής θέλει να δουλέψει κομμάτια τακτικής, δεν προλαβαίνεις να κάνεις πολλά. Απόλλωνας και ΑΠΟΕΛ έχουν πέντε εβδομάδες, θα βάλουν λίγο καλύτερες βάσεις.
– Πόσο διαφέρει η προετοιμασία μιας ομάδας που παίζει στην Ευρώπη;
Οι ομάδες που δεν έχουν αρκετό χρόνο προετοιμασίας, κάνουν εξειδικευμένες προπονητικές μονάδες με σκοπό την άμεση βελτίωση της φυσικής κατάστασης, ώστε να παίξουν παιχνίδια γρήγορα. Όμως, δεν μπορεί να σε κρατήσει όλη τη σεζόν. Έτσι θα πρέπει δουλέψουν ξανά το Σεπτέμβριο.
– Πόσο σημαντική είναι η διατροφή στη διάρκεια της προετοιμασίας;
Πολύ σημαντική διότι υπάρχει μεγάλη ενεργειακή κατανάλωση και πρέπει να γεμίζουν οι αποθήκες. Επίσης υπάρχουν παίκτες που πρέπει να χάσουν κιλά ή να μείνουν στα κιλά τους αλλά να πέσει το λίπος, οπότε θέλει καλή συνεργασία με τον διατροφολόγο. Πρέπει ο παίκτης να παίρνει τις κατάλληλες ποσότητες πρωτεϊνών, υδατανθράκων, βιταμινών και ηλεκτρολυτών, ενώ σημαντικές είναι και οι αιματολογικές εξετάσεις που δείχνουν τυχόν ελλείψεις.
– Πόσο διαφορετική είναι σήμερα η προετοιμασία σε σχέση με το παρελθόν;
Παλιά γίνονταν σκληρές προπονήσεις για 4 βδομάδες και μετά χαλάρωσαν σταδιακά, ώστε μέχρι την 1η – 2η αγωνιστική να «λυθούν» τα πόδια. Τώρα γίνονται δύο βδομάδες δυνατών προπονήσεων. Παλιά οι προπονήσεις ήταν τρεις ώρες το πρωί, δύο απόγευμα. Τώρα είναι 45 λεπτά η πρωινή, 30’ το μεσημέρι και 75 λεπτά το απόγευμα. Διαρκούν λιγότερο, αλλά έχουν μεγαλύτερες εντάσεις. Η τεχνολογία βοηθάει να γίνονται πιο στοχευμένες προπονήσεις. Πέρα από τα δεδομένα της καρδιακής συχνότητας που παρέχονται σε όλη τη διάρκεια προπόνησης, τώρα υπάρχουν τα GPS που δίνουν διαρκώς δεδομένα όπως η ταχύτητα, η επιτάχυνση, η αλλαγή κατεύθυνσης, η διαφοροποίηση ταχύτητας ανάλογα με την κούραση κ.α.
– Τι σημαίνει «βαριά πόδια»;
Είναι η συγκέντρωση καματογώνων ουσιών στους μύες, που μπορεί να αντιμετωπιστεί με σωστή διατροφή, μασάζ, παγοθεραπεία και γενικά σωστό πρόγραμμα αποκατάστασης, που πλέον είναι το ίδιο σημαντική όσο και η προπόνηση φυσικής κατάστασης.
– Βλέπουμε ακραία πράγματα όπως. Αθλητές σε κάψουλες με -19 βαθμούς Κελσίου…
Το πιο ακραίο είναι μια κατασκευή τύπου σάουνας, όπου η θερμοκρασία είναι -60 βαθμοί. Το σύστημα αυτό είχε η Λέστερ. Υπάρχουν επίσης ο υποβαρικός θάλαμος, που χρησιμοποιεί πχ ο Τζόκοβιτς. Και τα πιο απλά μπανιέρες, βαρέλια με παγάκια ή κάψουλες με ρυθμιζόμενη θερμοκρασία. Όλα αυτά συζητούνται και δοκιμάζονται, δεν υπάρχει σωστό και λάθος.
– Αν μπεις στη θάλασσα με 20 βαθμούς νομίζεις θα πεθάνεις, αυτοί πως αντέχουν τέτοιες πολικές θερμοκρασίες;
Ο οργανισμός αντέχει. Ο αθλητής ξέρει ότι πρέπει να το υποστεί για μερικά λεπτά, διότι τον βοηθάει.
– Οι ποδοσφαιριστές προπονούνται σε γκρουπ, ανάλογα με τις αντοχές τους;
Αυτό τελείωσε. Μπορεί να είναι ομαδικό το σπορ, αλλά κάθε αθλητής πρέπει να αντιμετωπίζεται και να γυμνάζεται ξεχωριστά. Ο εργοφυσιολόγος πρέπει να δώσει τα σωστά νούμερα στον γυμναστή, που θα δουλέψει με τη βοήθεια του εξοπλισμού και των βοηθών του κάθε αθλητή ξεχωριστά. Πολλές φορές βοηθούν ο βοηθός προπονητή, ο προπονητής τερματοφυλάκων, ο βοηθός γυμναστή, οι φυσιοθεραπευτές και οι μασέρ, ώστε να γίνει ατομική δουλειά στη φυσική κατάσταση. Να ξέρετε ότι οι μασέρ, ειδικά οι έμπειροι, είναι σε θέση να γνωρίζουν πάρα πολλά δεδομένα για την κατάσταση ενός παίκτη λόγω της καθημερινής τριβής με τους μυς του και πολλοί μεγάλοι προπονητές τους εμπιστεύονται για το αν θα χρησιμοποιήσουν –και πόσο- έναν αθλητή.
– Πόσα παιχνίδια πρέπει να παίζει ένας ποδοσφαιριστής τον χρόνο;
Καταρχάς από Σεπτέμβριο και μετά κάνει συντήρηση, ελάχιστα δουλεύει τη φυσική κατάσταση. Είναι ο αγώνας, μετά χαλάρωμα, κατόπιν ρεπό, μετά μια – δυο προπονήσεις και πάλι αγώνας. Είναι προπονήσεις επιπέδου ΝΒΑ. Δεν υπάρχει ανώτατο όριο αγώνων, από τη στιγμή που οι εμφανίσεις είναι άμεσα συνυφασμένες με τις απολαβές. Για παράδειγμα ο Ρονάλντο παίρνει 78 εκατ. ευρώ το χρόνο. Κάθε του αγώνας αξίζει πάνω από 1 εκατ. ευρώ.
«Εργαλείο για τον γυμναστή»
Με το τέλος της συνεργασίας του με τα τμήματα μπάσκετ, βόλεϊ και φούτσαλ του ΑΠΟΕΛ, ο Πέτρος Βιολάρης είναι ελεύθερος επαγγελματίας πλέον, που συνεργάζεται με το BHS Diagnostics του Χάρη Τύμβιου, δουλεύοντας περίπου με το 30% των ομάδων Α’ Κατηγορίας. Ο εξοπλισμός των δύο τους είναι ίσως ο πιο σύγχρονος στην Κύπρο. Το τελευταίο διάστημα στο προφίλ του στο Facebook υπάρχουν αναρτήσεις με αθλητές που τρέχουν σε διάδρομο φορώντας μάσκες, καλώδια και άλλους που παλεύουν με φωτάκια. Ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο. «Αρχή μου είναι να επενδύω σε εξοπλισμό. Ήμουν μεταξύ του συστήματος GPS και του οργάνου με τα φωτάκια που μετράει και βελτιώνει τα αντανακλαστικά. Προτίμησα το δεύτερο» εξηγεί.
– Πως ακριβώς δουλεύει;
Ένα φωτάκι ανάβει και πρέπει ο ποδοσφαιριστής να το πατήσει με χέρι ή πόδι για να σβήσει.
– Πως βοηθάει;
Μετράμε τα αντανακλαστικά. Μπορεί να είναι και όργανο προπόνησης (βελτίωσης αντανακλαστικών).
– Σε τι βοηθούν αυτά τα τεστ;
Έχουμε μια ένδειξη για την ικανότητα του αθλητή όταν είναι καλά. Σε περίπτωση τραυματισμού, το πρώτο που επηρεάζεται είναι ο χρόνος αντίδρασης (αντανακλαστικά). Βλέπουμε δείκτες ισορροπίας, άλματα, ταχύτητα κ.α. Επιστρέφοντας από τραυματισμό, θα γίνει μέτρηση και μόνο εάν ο παίκτης είναι στο 90-92% των επιδόσεών του, θα του επιτρέψουμε να αγωνιστεί, γνωρίζοντας ότι μια υποτροπή, στατιστικά, θα τον αφήσει εκτός 2.5-3 φορές περισσότερο διάστημα απ’ ότι ο αρχικός τραυματισμός.
– Ποια μετρήσεις κάνετε;
Ουσιαστικά κάνουμε αυτό που ο Τύπος ονομάζει εργομετρικά. Εργομετρία είναι η επιστήμη που φέρνεις τον οργανισμό στα όριά του, για να την δεις την ικανότητα του πχ στην αντοχή. Όμως, στο ποδόσφαιρο δεν είναι το πιο σημαντικό η αντοχή, καθώς μετρούν δείκτες όπως ισχύ, δύναμη, ισορροπία μυών, ταχύτητα, ταχύτητα αντίδρασης, ικανότητα να επαναλάβεις ψηλής έντασης δοκιμασίες πολλές φορές. Είναι τεστ απαραίτητα για έναν γυμναστή ώστε να σχεδιάσει την προετοιμασία και τις προπονήσεις της χρονιάς.
– Κάνουν όλοι τις ίδιες μετρήσεις;
Όχι υπάρχουν γυμναστές με πολύ διαφορετικές φιλοσοφίες, όμως ως επαγγελματίες και ως εργαστήριο δουλειά μας είναι να τις ικανοποιούμε όλες. Δεν υπάρχει λάθος και σωστή εκγύμναση. Αυτός όμως που είναι λάθος είναι αλλαγή γυμναστή κάθε χρόνο, διότι αλλάζει και η φιλοσοφία εκγύμνασης και αυτό είναι πολύ οδυνηρό για τους παίκτες καθώς φέρνει τραυματισμούς.
πηγή: reporter.com.cy
